Kapag ang isang pangungusap
ay nilagyan na ng tuldok,ang mga katagang kasunod nito -- kahit gaano
pa kalapit ang diwa na binubuo --ay wala ng halaga. Maipagpapatuloy
lamang nito ang talata ngunit kailanman ayhindi ang pangungusap, maliban
na lang kung buburahin ng gumawa ang tuldok atidurugtong ito.
Kumapit ako sa braso niya.Puno ako ng kaba -- sana ay hindi nila mahalata. Sa kauna-unahang pagkakataonay makikilala na ako ng buong pamilya niya. Ano kaya ang magiging reaksyonnila? Magugustuhan kaya nila ako? Matutuwa kaya sila na ako ang kasintahanniya? Ma--
"Wella?"
"Bakit?"
"May problema ba?"
"Wala." Pinilitkong ngumiti. "Wala naman."
"Kilala kita," sabiniya na tila hindi naniniwala sa sagot ko.
"'Wag nalang kaya muna?Baka hindi pa sila handa."
Tumawa siya. "Alam namanna nila na may girlfriend na ako. Isa pa, nasa tamang edad na ako."
"Baka hindi pa akohanda?"
"Wella."
"Baka magulat din sila.Hindi naman nila alam na ngayon mo na ako ipapakilala. At saka--"
"Ipapakilala kitangayon," mariin ngunit malumay na sambit niya. "Halika na."
Ngumiti nalang ako.
Kumatok siya.
Bumukas ang pintuan. Lakinggulat ko nang makita ang mukha ng lalaking nagbukas nito.
"Ruella?" gulat nawika niya. "Ikaw ba 'yan, Ruella?"
Niyakap niya ako. Labis akongnabigla. Kaya pala kinakabahan ako.
"Magkakilala kayo?"nagtatakang tanong ng kasintahan ko.
"Ex-girlfriend kosiya."
Tiningnan ako Clarence. Malalimang tingin na iyon. Tumagos sa aking kaluluwa.
"Bakit ka narito?"tanong niya kay Dan.
"Magbabakasyon ako rito!"
"Nasaan sila?"
"Umalis langsandali."
"Bakit hindi kasumama?"
"Pagod pa kasi ako sabiyahe. Teka nga, ba't ba ang dami mong tanong? Pumasok kaya muna kayo."
Pumasok kami. Pinilit kongmaging palagay sa tabi ni Clarence habang nakaupo kami sa mahabang upuan nanakaharap sa telebisyon. Hindi talaga ako kampante na narito si Dan. Hindimaayos ang huling pagkikita namin, ang araw na nakipaghiwalay siya sa akin parakay Belle. Ilang taon kong dinala sa sarili ko ang sakit na dinulot niya saakin noong ipagpalit niya ang tatlong taong relasyon namin para sa isangbabaeng bago lamang niyang nakilala. Galit pa rin ako sa ginawa niya, kahit nasa kabilang banda ay nagpapasalamat pa rin ako sa pag-iwang ginawa niya dahiliyon ang naging daan para makilala ko si Clarence.
"Maiwan ko muna kayo,"paalam ni Dan.
"Siya pala 'yonginiiyakan mo noong gabing iyon," wika ng kasintahan ko pag-alis niya.
Noong gabing nakipaghiwalaysiya sa akin sa Luneta, na medyo malapit sa unibersidad na pinapasukan ko, ay nakabanggako si Clarence habang tumatakbo paalis. Nagkatinginan kami, sa wari ko aymagagalit sana siya sa akin noon kung hindi lamang niya napansin ang luha saaking mga mata. Tinanong niya ako kung bakit ako umiiyak. Tiningnan ko lamangsiya at pagkatapos ay muli akong tumakbo. Bahala na kung saan ako dadalhin ngaking mga paa. Sa isip-isip ko nga ay ayos lang kung sa susunod ay hindi na akosa tao mabangga, kung hindi sa sasakyan.
Tumango ako. "Ano mosiya?"
"Pinsan."
"Ah."
"Ngayon ko na nga langsiya ulit nakita, mga eight years old yata kami noong lumipat sila ng bahay."
Ngumiti ako.
"Kumusta ka?" tanongniya.
"Okay lang."
Tumayo siya at lumapit satelebisyon.
"Manood nalangtayo," sabi niya. "Kabibili ko lang nito."
"Horror?" Nagulatako nang magsalita si Dan na nakatayo na pala sa aking tabi. "Ang duwag-duwagnito, Rence, panonoorin mo niyan!" Tumawa siya.
Hindi umimik ang kasintahan ko.
"Bata lang angnasisindak sa mga nakakatakot na palabas," wika ko.
"Third year na tayonoong maging tayo, hanggang second year college, pero ang dali-dali mo pa rin takutin.Bata ka pa ba noon?"
Hindi ko na siya pinansin.
***
Naipakilala na ako niClarence sa kanyang mga magulang at dalawang kapatid na babae, pero hindi kayDan, bilang kanyang kasintahan. Biglang may tumawag kay Dan bago pa masabi niClarence ang tungkol sa amin.
Hindi ko alam kungnagpapakamanhid lang siya o sadyang hindi lang talaga siya marunong makiramdam.Halos apat na taon din kaming hindi nagkita kahit na nasa iisang lungsod lamangkami nakatira, pagkakataon lang ang nakakaalam kung bakit. Mahaba ang apat nataon, marami itong nabago. Tila nakalimutan ko na rin na totoong tao si Dan. Sawari ko ay isa lamang siyang panaginip at nang magising ako ay unti-unti nasiyang nawala sa aking isip -- siya, at kung sino at ano siya. Hindi ko tuloymawari ngayon kung bakit para bang hindi niya pa rin nahahalata na magkasintahankami, hindi rin siya nagtatanong.
"Hulaan ko kung ano langang kakainin mo, Ruella." Bigla siyang nagsalita habang kumakain.
"Magkakilala kayo?"tanong ng ina ni Clarence.
"Opo," inunahan kona siya. "Kamag-aral ko po siya noong high school."
Hindi na siya nagsalita.Naglagay ako ng gulay sa akin pinggan.
"Gulay iyan,Ruella!" sambit niya.
"Alam ko, Dan."Mahinahon akong sumagot.
"Pero hindi ka namankumakain ng gulay."
"Noon iyon,"nakangiting sabi ko para hindi mahalatang naiinis ako sa kanya.
"Tinuruan ko siyang kumainng gulay," sabi ni Clarence. "Masama ang puro karne."
Nakangiti siya pero alam kona tinutulungan niya lamang ako na hindi ipahalata sa pamilya niya na may ibasa mga nagaganap.
Hinaplos niya ang buhok ko,ang paraan niya para ipadama sa akin na hindi ko dapat mangamba, katulad ngmadalas niyang gawin kapag may dinaramdam o iniinda ako.
***
Lumabas ako saglit. Marahangpumapatak ang ulan na hindi naman ganoon kalakas. Habang sinasalu-salo ko itosa aking mga palad ay bigla na lamang itong huminto.
"Sabi ko noon,papayungan kita sa tuwing umuulan at wala kang magamit na panangga rito. Hindika lang kasi nababasa, nalulungkot ka pa. Pero, sinabi ko rin na kapag naabutankitang nababasa ng ulan at may dala akong payong ay itatago ko ito. Sasamahankitang mabasa dahil kapag pinayungan kita ay giginawin ka lang habang ako aytuyo at hindi nakakaramdam ng lamig." Tiniklop niya ang payong.
"Ilang daang beses bangumulan sa loob ng apat na taon? Hinayaan kitang mag-isang nalulungkot. Pero,kung alam mo lang, hindi rin ako masaya sa mga sandaling iyon. Hindi kaminagtagal. Iniwan ko rin siya kaagad. Ikaw pala talaga ang mahal ko, hindi kolang nagawang bumalik. Naduwag ako, alam ko kasi na galit ka."
"Dan," sabi ko."Hindi mo na kailangang ipaalam sa akin iyan."
"Sorry."
"Okay na, masaya na akongayon. Pinapatawad na kita."
"P'wede mo ba akongpagbigyan ulit?"
"Hindi na--"
"Pinagtagpo ulit tayo. It'sdestiny! 'Di ba?"
"Tao ang gumagawa ngtadhana niya."
"Pero, ikaw ang nagturosa akin na maniwala sa tadhana."
"Kaya ba pinili mo siBelle? Kaya ba hindi ka gumawa ng paraan para maging tayo ulit noong nakaramdamka ng pangungulila sa akin? Dahil umasa ka sa tadhana?"
Hindi siya nagsalita.
"May kakayahan tayongtanggapin o tanggihan ang kanya-kanya nating tadhana."
"Gusto kong bawiin angtadhana ko."
Umiling ako. "Tinatanggihanka ngayon ng tadhanang sinasabi mo."
"Pero--"
"Noong gabing hiniwalayanmo ako, nabangga ko si Clarence habang tumatakbo palayo sa'yo. Pagkalipas ng mahigittatlong taon, habang hinihintay ko ang mga kaibigan ko ay bigla nalang siyanglumapit sa akin. Sa parehong lugar, sa Luneta rin. Tinanong niya ako kung akoba 'yong babaeng umiiyak na nakabangga sa kanya noon. Kinumusta niya ako. Mulanoon ay naging magkaibigan kami."
"Bakit mo sinasabi saakin 'to?"
"Dahil ang tadhanangsinasabi mo ay ibinigay na ng pagkakataon sa iba. Dalawang buwan na kamingmagkasintahan ng pinsan mo."
"Tatlong taon tayongnaging magkasintahan, kayo dalawang taon palang."
"Dalawang taon PA LANG.Tatlong taon NAGING. 'Yong sa atin, tapos na 'yon. Hanggang doon na lang satatlong taon na iyon. Iyong sa amin, dalawang taon pa lang pero nagpapatuloypa. Maaaring lagpasan pa ang tatlong taon. Walang laban ang nakaraan sa kasalukuyan,Dan."
***
Tinawagan ko si Clarence bagoako matulog. Kailangan niyang malaman ang lahat. Hindi kami naglilihim sa isa'tisa at hindi ang pagbabalik lang ni Dan sa buhay ko ang sisira nito.
"Bakit gising kapa?" tanong niya.
"May kailangan... Gustoko sanang... Ano kasi..."
"Wella, sabihin mo na ngdiretso."
"Si Dan kasi. Kinausap akoni Dan kanina."
"Sa labas? Noonumuulan?"
"Alam mo?"
"Oo naman."
"Sorry kung nakipag-usappa ako. Sorry kasi--"
"Shhh. Narinig ko anglahat."
Napangiti ako.
"Mahal kita, Wella.Mahal na mahal."
"Mahal din kita,Clarence."
[June 2013]
Kumapit ako sa braso niya.Puno ako ng kaba -- sana ay hindi nila mahalata. Sa kauna-unahang pagkakataonay makikilala na ako ng buong pamilya niya. Ano kaya ang magiging reaksyonnila? Magugustuhan kaya nila ako? Matutuwa kaya sila na ako ang kasintahanniya? Ma--
"Wella?"
"Bakit?"
"May problema ba?"
"Wala." Pinilitkong ngumiti. "Wala naman."
"Kilala kita," sabiniya na tila hindi naniniwala sa sagot ko.
"'Wag nalang kaya muna?Baka hindi pa sila handa."
Tumawa siya. "Alam namanna nila na may girlfriend na ako. Isa pa, nasa tamang edad na ako."
"Baka hindi pa akohanda?"
"Wella."
"Baka magulat din sila.Hindi naman nila alam na ngayon mo na ako ipapakilala. At saka--"
"Ipapakilala kitangayon," mariin ngunit malumay na sambit niya. "Halika na."
Ngumiti nalang ako.
Kumatok siya.
Bumukas ang pintuan. Lakinggulat ko nang makita ang mukha ng lalaking nagbukas nito.
"Ruella?" gulat nawika niya. "Ikaw ba 'yan, Ruella?"
Niyakap niya ako. Labis akongnabigla. Kaya pala kinakabahan ako.
"Magkakilala kayo?"nagtatakang tanong ng kasintahan ko.
"Ex-girlfriend kosiya."
Tiningnan ako Clarence. Malalimang tingin na iyon. Tumagos sa aking kaluluwa.
"Bakit ka narito?"tanong niya kay Dan.
"Magbabakasyon ako rito!"
"Nasaan sila?"
"Umalis langsandali."
"Bakit hindi kasumama?"
"Pagod pa kasi ako sabiyahe. Teka nga, ba't ba ang dami mong tanong? Pumasok kaya muna kayo."
Pumasok kami. Pinilit kongmaging palagay sa tabi ni Clarence habang nakaupo kami sa mahabang upuan nanakaharap sa telebisyon. Hindi talaga ako kampante na narito si Dan. Hindimaayos ang huling pagkikita namin, ang araw na nakipaghiwalay siya sa akin parakay Belle. Ilang taon kong dinala sa sarili ko ang sakit na dinulot niya saakin noong ipagpalit niya ang tatlong taong relasyon namin para sa isangbabaeng bago lamang niyang nakilala. Galit pa rin ako sa ginawa niya, kahit nasa kabilang banda ay nagpapasalamat pa rin ako sa pag-iwang ginawa niya dahiliyon ang naging daan para makilala ko si Clarence.
"Maiwan ko muna kayo,"paalam ni Dan.
"Siya pala 'yonginiiyakan mo noong gabing iyon," wika ng kasintahan ko pag-alis niya.
Noong gabing nakipaghiwalaysiya sa akin sa Luneta, na medyo malapit sa unibersidad na pinapasukan ko, ay nakabanggako si Clarence habang tumatakbo paalis. Nagkatinginan kami, sa wari ko aymagagalit sana siya sa akin noon kung hindi lamang niya napansin ang luha saaking mga mata. Tinanong niya ako kung bakit ako umiiyak. Tiningnan ko lamangsiya at pagkatapos ay muli akong tumakbo. Bahala na kung saan ako dadalhin ngaking mga paa. Sa isip-isip ko nga ay ayos lang kung sa susunod ay hindi na akosa tao mabangga, kung hindi sa sasakyan.
Tumango ako. "Ano mosiya?"
"Pinsan."
"Ah."
"Ngayon ko na nga langsiya ulit nakita, mga eight years old yata kami noong lumipat sila ng bahay."
Ngumiti ako.
"Kumusta ka?" tanongniya.
"Okay lang."
Tumayo siya at lumapit satelebisyon.
"Manood nalangtayo," sabi niya. "Kabibili ko lang nito."
"Horror?" Nagulatako nang magsalita si Dan na nakatayo na pala sa aking tabi. "Ang duwag-duwagnito, Rence, panonoorin mo niyan!" Tumawa siya.
Hindi umimik ang kasintahan ko.
"Bata lang angnasisindak sa mga nakakatakot na palabas," wika ko.
"Third year na tayonoong maging tayo, hanggang second year college, pero ang dali-dali mo pa rin takutin.Bata ka pa ba noon?"
Hindi ko na siya pinansin.
***
Naipakilala na ako niClarence sa kanyang mga magulang at dalawang kapatid na babae, pero hindi kayDan, bilang kanyang kasintahan. Biglang may tumawag kay Dan bago pa masabi niClarence ang tungkol sa amin.
Hindi ko alam kungnagpapakamanhid lang siya o sadyang hindi lang talaga siya marunong makiramdam.Halos apat na taon din kaming hindi nagkita kahit na nasa iisang lungsod lamangkami nakatira, pagkakataon lang ang nakakaalam kung bakit. Mahaba ang apat nataon, marami itong nabago. Tila nakalimutan ko na rin na totoong tao si Dan. Sawari ko ay isa lamang siyang panaginip at nang magising ako ay unti-unti nasiyang nawala sa aking isip -- siya, at kung sino at ano siya. Hindi ko tuloymawari ngayon kung bakit para bang hindi niya pa rin nahahalata na magkasintahankami, hindi rin siya nagtatanong.
"Hulaan ko kung ano langang kakainin mo, Ruella." Bigla siyang nagsalita habang kumakain.
"Magkakilala kayo?"tanong ng ina ni Clarence.
"Opo," inunahan kona siya. "Kamag-aral ko po siya noong high school."
Hindi na siya nagsalita.Naglagay ako ng gulay sa akin pinggan.
"Gulay iyan,Ruella!" sambit niya.
"Alam ko, Dan."Mahinahon akong sumagot.
"Pero hindi ka namankumakain ng gulay."
"Noon iyon,"nakangiting sabi ko para hindi mahalatang naiinis ako sa kanya.
"Tinuruan ko siyang kumainng gulay," sabi ni Clarence. "Masama ang puro karne."
Nakangiti siya pero alam kona tinutulungan niya lamang ako na hindi ipahalata sa pamilya niya na may ibasa mga nagaganap.
Hinaplos niya ang buhok ko,ang paraan niya para ipadama sa akin na hindi ko dapat mangamba, katulad ngmadalas niyang gawin kapag may dinaramdam o iniinda ako.
***
Lumabas ako saglit. Marahangpumapatak ang ulan na hindi naman ganoon kalakas. Habang sinasalu-salo ko itosa aking mga palad ay bigla na lamang itong huminto.
"Sabi ko noon,papayungan kita sa tuwing umuulan at wala kang magamit na panangga rito. Hindika lang kasi nababasa, nalulungkot ka pa. Pero, sinabi ko rin na kapag naabutankitang nababasa ng ulan at may dala akong payong ay itatago ko ito. Sasamahankitang mabasa dahil kapag pinayungan kita ay giginawin ka lang habang ako aytuyo at hindi nakakaramdam ng lamig." Tiniklop niya ang payong.
"Ilang daang beses bangumulan sa loob ng apat na taon? Hinayaan kitang mag-isang nalulungkot. Pero,kung alam mo lang, hindi rin ako masaya sa mga sandaling iyon. Hindi kaminagtagal. Iniwan ko rin siya kaagad. Ikaw pala talaga ang mahal ko, hindi kolang nagawang bumalik. Naduwag ako, alam ko kasi na galit ka."
"Dan," sabi ko."Hindi mo na kailangang ipaalam sa akin iyan."
"Sorry."
"Okay na, masaya na akongayon. Pinapatawad na kita."
"P'wede mo ba akongpagbigyan ulit?"
"Hindi na--"
"Pinagtagpo ulit tayo. It'sdestiny! 'Di ba?"
"Tao ang gumagawa ngtadhana niya."
"Pero, ikaw ang nagturosa akin na maniwala sa tadhana."
"Kaya ba pinili mo siBelle? Kaya ba hindi ka gumawa ng paraan para maging tayo ulit noong nakaramdamka ng pangungulila sa akin? Dahil umasa ka sa tadhana?"
Hindi siya nagsalita.
"May kakayahan tayongtanggapin o tanggihan ang kanya-kanya nating tadhana."
"Gusto kong bawiin angtadhana ko."
Umiling ako. "Tinatanggihanka ngayon ng tadhanang sinasabi mo."
"Pero--"
"Noong gabing hiniwalayanmo ako, nabangga ko si Clarence habang tumatakbo palayo sa'yo. Pagkalipas ng mahigittatlong taon, habang hinihintay ko ang mga kaibigan ko ay bigla nalang siyanglumapit sa akin. Sa parehong lugar, sa Luneta rin. Tinanong niya ako kung akoba 'yong babaeng umiiyak na nakabangga sa kanya noon. Kinumusta niya ako. Mulanoon ay naging magkaibigan kami."
"Bakit mo sinasabi saakin 'to?"
"Dahil ang tadhanangsinasabi mo ay ibinigay na ng pagkakataon sa iba. Dalawang buwan na kamingmagkasintahan ng pinsan mo."
"Tatlong taon tayongnaging magkasintahan, kayo dalawang taon palang."
"Dalawang taon PA LANG.Tatlong taon NAGING. 'Yong sa atin, tapos na 'yon. Hanggang doon na lang satatlong taon na iyon. Iyong sa amin, dalawang taon pa lang pero nagpapatuloypa. Maaaring lagpasan pa ang tatlong taon. Walang laban ang nakaraan sa kasalukuyan,Dan."
***
Tinawagan ko si Clarence bagoako matulog. Kailangan niyang malaman ang lahat. Hindi kami naglilihim sa isa'tisa at hindi ang pagbabalik lang ni Dan sa buhay ko ang sisira nito.
"Bakit gising kapa?" tanong niya.
"May kailangan... Gustoko sanang... Ano kasi..."
"Wella, sabihin mo na ngdiretso."
"Si Dan kasi. Kinausap akoni Dan kanina."
"Sa labas? Noonumuulan?"
"Alam mo?"
"Oo naman."
"Sorry kung nakipag-usappa ako. Sorry kasi--"
"Shhh. Narinig ko anglahat."
Napangiti ako.
"Mahal kita, Wella.Mahal na mahal."
"Mahal din kita,Clarence."
[June 2013]
Walang komento:
Mag-post ng isang Komento